2014
2013 yılında, Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon (KTEPH) tedavisinde önemli bir ilerleme kaydedildi. Bayer HealthCare Pharmaceuticals tarafından geliştirilen Adempas (riociguat), 8 Ekim 2013 tarihinde ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanan ilk KTEPH ilacı oldu. 4,8 Bu onay, özellikle cerrahiye uygun olmayan veya ameliyat sonrası tekrar sorun yaşayan hastalar için yeni bir tedavi seçeneği sundu. Türkiye’de ise 8 Mayıs 2014 tarihinde Adempas, Sağlık Bakanlığı tarafından Bayer Türk Kimya San. Ltd. Şti. aracılığıyla ruhsatlandırıldı. 9
Bu gelişmeyle birlikte, KTEPH tedavisinde üç temel yöntem ortaya çıktı:
Daha önce bu tedavi seçeneklerine uygun olmayan hastalar için tek alternatif akciğer nakliydi. Ancak organ bağışındaki yetersizlik nedeniyle nakil yalnızca sınırlı sayıda hastaya uygulanabiliyordu. Adempas’ın onaylanmasıyla, cerrahi müdahaleye uygun olmayan hastalar için de etkili bir medikal tedavi alternatifi sağlanmış oldu.
KTEPH hastalığına yönelik farkındalığı artırmak amacıyla, Bayer firması öncülüğünde ve Amerikan Pulmoner Hipertansiyon Derneği (PHA) iş birliğiyle 2014 yılında Kasım ayı içinde KTEPH Farkındalık Günü ilan edildi. İlk olarak, Kasım ayının üçüncü salı günü belirlenmiş olup, 2014 yılında bu tarih 18 Kasım olarak gerçekleşti. Daha sonra, Amerikan Pulmoner Hipertansiyon Derneği bu günü Kasım ayının ikinci çarşambasına taşıdı. 3,5
Dünya KTEPH Günü, bu nadir ancak ciddi hastalığın bilinirliğini artırmayı, erken tanının önemini vurgulamayı ve araştırmalar ile tedavi seçeneklerinin geliştirilmesini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, uluslararası düzeyde düzenlenen etkinliklerde hastalığın belirtileri, risk faktörleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgilendirme yapılmaktadır.
18 Kasım 2014'te, ilk Dünya KTEPH Günü kapsamında Bayer HealthCare tarafından düzenlenen "Breathless Moments" (Nefes Kesen Anlar) fotoğraf yarışmasında, Hemşire Patricia Middings'in plaj günbatımını fotoğrafladığı kare birincilik ödülüne layık görüldü. 6
Türkiye’de, 2018 yılında yeniden yapılanarak PAHSSc adı altında faaliyetlerini sürdüren Pulmoner Hipertansiyon Hasta Dayanışma Grubu, bu farkındalık gününe küresel kampanyalarla destek vermekte ve ulusal ölçekte etkinlikler düzenleyerek hastalığın tanıtımına katkıda bulunmaktadır. 7
Yazan: Kamil Hamidullah
Oluşturma Tarihi: Kamil Hamidullah / EKİM 2018
Önceki güncelleme:
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / ŞUBAT 2025
#PulmonerHipertansiyon #PAHSSc #PulmonaryHypertension #NadirHastalık #RareDisease