Önsöz

Türkiye'ye akciğer naklinin kazandırılmasıyla son dönem akciğer hastalarına nefes olan donörlerden organ bağışçılarına, hekimlerden sağlık çalışanlarına, temizlik personelinden memurlara, bürokratlardan pilotlara, ambulans şoförlerinden organ nakli koordinatörlerine, hastalardan hasta yakınlarına kısaca emeği geçen herkese minnettarız. Süreci bir de hasta ve yakınlarından dinleyin.

Kamil Hamidullah,

1996 FPAH, 2009 DLTx

Akciğer Naklinin Tarihçesi - Türkiye'de Organ Nakli ve Bağışı ile Ilgili Her Şey, Vizyoner (Geleceğe Yön Veren) Prof. Dr. Mehmet Haberal ile Başladı

Dr. Mehmet Haberal'ın (d. 1944) - Bir Nefeslik Umudun Öyküsü

Dr. Hermann Michael Biggs (1859-1923), "İnsan vücudu, yedek parçası bulunmayan tek makinedir" der. ² Ancak modern tıp, bu makinenin bazı parçalarını yenileme imkanı sunarak, insanlığa umut olmaya devam ediyor. Organ nakli, bu umudun en büyük örneklerinden biridir.

Akciğer naklinin Türkiye'deki öyküsü, sadece tıbbi bir başarı öyküsü değil, aynı zamanda fedakarlığın, toplumsal dayanışmanın ve insanlığın en güzel örneklerinden biridir. Bu süreç, donörlerin organ bağışıyla başlar, hekimlerin bilgi ve becerisiyle devam eder, sağlık çalışanlarının özverisiyle şekillenir, bürokratların işleyişi düzenlemeleri ve hasta ile yakınlarının sabrıyla tamamlanan bir zincirdir. Her bir halkası, bir insanın hayata yeniden tutunmasını sağlayan bu zincir, Türkiye'de Prof. Dr. Mehmet Haberal liderliğinde hayata geçirildi ve bugün binlerce insanın hayatını kurtarmaya devam ediyor.

1970'lerde, henüz ülkemizde organ nakli kavramının henüz yeni yeni duyulmaya başladığı bir dönemde, Prof. Haberal, Atatürk'ün "Zafer, 'Zafer benimdir' diyebilenindir. Başarı ise, 'Başaracağım' diye başlayarak sonunda 'Başardım' diyebilenindir" sözünden yola çıkarak, "Bu işi başaracağım" diyerek harekete geçti. Organ bağışının toplumda bilinmediği, altyapının olmadığı bir dönemde, Eurotransplant gibi yurtdışı organ eşleştirme kuruluşlarından temin edilen organlarla ilk nakil süreçlerini başlattı.

Ancak onun asıl hedefi, Türkiye'nin kendi organ nakli sistemini kurmaktı. Bu hedef doğrultusunda, organ naklinin İslami açıdan uygunluğuna dair fetvalar alındı, yasal düzenlemeler yapıldı ve toplumda organ bağışı bilinci oluşturmak için kampanyalar düzenlendi. Sağlık profesyonelleri yetiştirilirken, organ eşleştirme sisteminin temelleri atıldı. Haberal, sadece süreci başlatmakla kalmayıp bir ekol haline geldi; eğitim programlarıyla yüzlerce hekim yetiştirerek Türkiye'de organ nakli alanında köklü bir dönüşüm sağladı.

Bu öykü, sadece tıbbın değil, insanlığın da zaferidir. Organ bağışı, bir toplumun en büyük dayanışma örneklerinden biridir. Bir insanın ölümünün ardından, başka bir insana hayat vermesi, belki de insanlığın en anlamlı eylemlerinden biridir. Bu süreçte emeği geçen herkese minnet duyuyoruz. Ve unutmayın, organ bağışı, bir nefeslik umudun, bir ömürlük mutluluğa dönüşmesidir.

Bugün binlerce hasta, organ bağışçıları ve sağlık çalışanlarının özverisi sayesinde yeniden nefes alabiliyorsa, bu büyük ölçüde Prof. Dr. Mehmet Haberal'ın kararlılığı ve azmi sayesindedir. Onun öncülüğünde elde edilen bu büyük başarı, uluslararası alanda da takdir görmüş ve onu Dünya Organ Nakli Derneği başkanlığına taşımıştır.

Paylaşımları takip ettikçe, akciğer naklinin tarihsel gelişimine tanıklık edecek, bu süreçte emeği geçen herkese bir kez daha minnet duyacaksınız. Çünkü bu öykü, sadece tıbbın değil, insanlığın da zaferidir. Ve unutmayın, organ bağışı, bir nefeslik umudun, bir ömürlük mutluluğa dönüşmesidir.

Göçürme - Nakil

Dr. Cemal Asım Kutlu, organ ve dokuların vücut içinde yer değiştirmesi için kullanılan "nakil" kelimesine karşılık, "göçürme" terimini öneriyor. Bu öneri, Arapça kökenli "nakil" kelimesinin yerine, tamamen Türkçe bir karşılık sunma amacını taşıyor. İlk bakışta yadırganabilir belki, ancak "göçürme" kelimesinin taşıdığı anlam derinliği düşünüldüğünde, aslında ne kadar yerinde bir tercih olduğu ortaya çıkıyor.

"Göçürme", bir şeyin bir yerden başka bir yere taşınması, aktarılması anlamını içerir. Organ naklinde de tam olarak bu süreç yaşanır: bir canlının vücudundan alınan organ, başka bir canlının vücuduna taşınır ve orada yeni bir hayata başlar.

TBMM Başkanvekili Ali Dinçer’in (1945-2007) dikkat çektiği gibi, ölümünüzün ardından bir insanın yaşayıp yaşamayacağına sizin kendinizin karar verici olduğunuzu unutmayınız. Onun yaşama şansı tamamen sizin bugünkü kararınıza bağlıdır. Organ bağışında bulunmak, bir toplumun en büyük dayanışması ve yardımlaşmasının örneği değil midir?

Başta değerli hocamız Prof. Dr. Mehmet Haberal olmak üzere, ülkemizde organ bağışı ve nakli süreçlerinde emeği geçen herkese, hasta ve hasta yakınları olarak minnettarlığımızı sunuyoruz. Bu büyük başarı, yalnızca organ nakli alanında değil, aynı zamanda toplumun sağlık bilinci ve insani duyarlılığı açısından da önemli bir dönüm noktasıdır. Ölümün eşiğinde çaresiz kalan insanlara ve ailelerine, donörlerle birlikte ikinci bir şans ve nefes oldular.

PAHSSc Derneği

"Nefese PAHa Biçilmez!"

Gelecek Konu:  SSc'nin Tarihçesi -15- Skleroderma Herkesi Etkileyebilir, Kişi Seçmez! 

KAYNAKÇA:

1. PAHSSc - Türkiye'de Akciğer Naklinin Tarihçesi
2. Human-to-Human Solid Organs’ Transplantation: A Fascinating Tale of Creativity and Determination - 2023

Yazan: Kamil Hamidullah / KASIM 2023
Önceki güncelleme: OCAK 2025
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / ŞUBAT 2025

Önceki Konu: SSc'nin Tarihçesi -16- SSc'nin Tarihçesine Yönelik Bilgilendirme Serimiz Tamamlandı, İlginiz İçin Teşekkür Ederiz

#AkciğerNakli #PAHSSc #LungTransplant #OrganBağışı #OrganNakli #OrganDonation