AKCİĞER NAKLİNİN TARİHÇESİ -2.13.6- ALSBERG VE BLACK - CELLCEPT’İN YOLCULUĞU - P-HİDROKSİHİDROSİNAMİK ASİT’TEN MİKOFENOLİK ASİT’E - 2025.03.17

Akciğer Naklinin Tarihçesi -2.13.6- Alsberg ve Black - CellCept’in Yolculuğu - p-Hidroksihidrosinamik Asit’ten Mikofenolik Asit’e

Carl Lucas Alsberg (1877-1940) ve Otis Fisher Black (1867-1933) - Amerika’daki Pellagra Salgını ve Mısır Üzerine Araştırmaları 

Halk sağlığı alanında çalışmalar yürüten İtalyan doktor Bartolomeo Gosio (1863-1944), 19. yüzyılın sonlarında pellagra hastalığı salgını üzerine odaklandı. O dönemde, pellagranın besin yetersizliğinden değil, mısırdaki bir mikrobik veya toksik etkiyle ortaya çıktığı düşünülüyordu. Gosio, bu hastalığın nedenini araştırırken mısırda Penicillium brevicompactum adlı küf mantarının varlığını belirledi. Bu küf mantarından fenolik özelliklere sahip bir madde izole etmeyi ve kristalleştirmeyi başardı. Ancak Gosio, bu maddenin yeni bir bileşik olduğunu fark edemedi ve onun daha önce bilinen p-hidroksihidrosinamik asit olduğunu düşündü. Bu nedenle maddeye yeni bir isim vermedi. Antibiyotik arayışında bu maddenin etkinliğini test etti, ancak antibiyotik özelliklerine rağmen insanlar üzerinde ciddi yan etkilere neden olduğunu gördü. Bu yüzden çalışmalarını durdurdu ve pellagra için başka çözümler aramaya devam etti.

Gosio'dan 20 yıl sonra, Amerikalı bilim insanları Carl Lucas Alsberg (1877-1940) ve Otis Fisher Black (1867-1933), Amerika’da görülen pellagra salgını ile mısır arasındaki ilişkiyi araştırdılar. 1913 yayımladıkları "Contributions to the Study of Maize Deterioration: Biochemical and Toxicological Investigations of Penicillium puberulum and Penicillium stoloniferum" (Mısırın Bozulması Üzerine Çalışmalar: Penicillium puberulum ve Penicillium stoloniferum'un Biyokimyasal ve Toksikolojik İncelemeleri) başlıklı makalede, Gosio'nun çalışmalarını da ele alarak, onun izole ettiği maddenin p-hidroksihidrosinamik asit değil, mikofenolik asit (MPA; mycophenolic acid) olduğunu ortaya koydular. 

Mikofenolik asit, antiviral, antifungal (mantar önleyici), antibakteriyel, antikanser ve antipsoriasis (sedef hastalığına karşı) gibi çeşitli biyolojik aktivitelere sahipti. Ancak, insanlar üzerinde yapılan çalışmalarda uygun olmadığı anlaşılınca, bu buluş yeniden tarihin tozlu raflarına kaldırıldı.

Alsberg ve Black, "Her küf farklı kimyasal maddeler üretir, hatta aynı tür bile farklı çevre koşullarında farklı maddeler oluşturabilir!" diyerek, Penicillium türlerinin ürettiği bileşiklerin çeşitliliğine dikkat çektiler. Çalışmalarında, mısırdan izole edilen altı farklı Penicillium türünü incelediler ve bunlardan sadece Penicillium puberulum'un fareler için toksik olan penisilinik asit ürettiğini, Penicillium stoloniferum'un ise zararsız mikofenolik asit sentezlediğini keşfettiler.

Sonuç olarak, bozulmuş mısırdaki küflerin pellagra ile doğrudan bağlantısını kanıtlayamadılar, ancak küflerin biyokimyasal çeşitliliğinin daha detaylı incelenmesi gerektiğini vurguladılar.

Gelecek Konu: Akciğer Naklinin Tarihçesi -2.13.7- Allison ve Eugui - CellCept’in Keşfi 

KAYNAKÇA:

1. PAHSSc - Türkiye'de Akciğer Naklinin Tarihçesi
2. Cellcept: Uses, Dosage & Side Effects - Drugs.com
3. Mycophenolic acid - Wikipedia
4. Contributions to the study of maize deterioration : biochemical and toxicological investigations of Penicillium puberulum and Penicillium stoloniferum : Alsberg, Carl, 1877-1940 : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive - 1913

Yazan: Kamil Hamidullah / KASIM 2023
Önceki güncelleme: 
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / MART 2025

Önceki Konu: Akciğer Naklinin Tarihçesi -2.13.5- Gosio - Mikofenolik Asit Üreten Penicillium Glaucum Küfünü İzole Etti 

#AkciğerNakli #PAHSSc #LungTransplant #OrganBağışı #OrganNakli #OrganDonation #CarlLucasAlsberg #OtisFisherBlack #LTx #pHidroksihidrosinamikAsit #CellCept #MikofenolikAsit