İPF'NİN TARİHÇESİ -7- İPF İÇİN İLK MEDİKAL TEDAVİLER GELİŞTİRİLDİ - 2024.07.13

İdiyopatik Pulmoner Fibrozisin Tarihçesi -7- İPF İçin İlk Medikal Tedaviler Geliştirildi

2014

2014 yılı, İPF hastaları için bir dönüm noktası oldu. Bu yıl, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bu zorlu hastalık için ilk onaylı ilacı duyurdu: pirfenidone. Üç yıl sonra, 2017'de, ikinci bir ilaç olan nintedanib de onay aldı. Bu gelişmeler, yıllarca etkili bir tedavisi olmayan İPF hastaları için büyük bir umut ışığı oldu.

 
ABD, Avrupa ve birçok ülkede, İPF (İdiyopatik Pulmoner Fibrozis) tedavisi için iki ilaç onaylanmıştır: nintedanib ve pirfenidon. Laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar, nintedanibin tirozin kinazlar (hücre büyümesi ve farklılaşmasında rol oynayan enzimler) aracılığıyla sinyallemeyi engelleyerek fibroblastlar (bağ dokusu hücreleri) ve fibrocytlerin (olgunlaşmamış bağ dokusu hücreleri) toplanması, çoğalması ve farklılaşması gibi temel fibrozis (bağ dokusu artışı) süreçlerini engellediğini göstermiştir. Hayvan modelleri üzerinde yapılan çalışmalar, nintedanibin ayrıca akciğerlerde bozulmuş mikrodamar yapısını normalleştirebileceğini de öne sürmektedir. ¹ 

Bu ilaçların geliştirilmesi uzun ve zorlu bir süreçti. Araştırmacılar, önce hastalığın mekanizmalarını anlamak için yıllarca çalıştılar. Sonra, bu mekanizmaları hedef alabilecek molekülleri keşfetmek için laboratuvarlarda sayısız deney yaptılar. Umut vadeden moleküller bulunduğunda, bunları önce hayvan deneylerinde, sonra insanlarda test ettiler. Bu süreç, her ilaç için yaklaşık 10-15 yıl sürdü ve yüz milyonlarca dolar yatırım gerektirdi.

Bu ilaçlar İPF'yi tamamen iyileştiremiyor, ancak hastalığın ilerlemesini yavaşlatıyor ve hastaların yaşam kalitesini artırıyor. Bu, küçük gibi görünebilir ama İPF gibi ilerleyici bir hastalık için büyük bir adım.

Şimdi araştırmacılar, daha etkili tedaviler bulmak için çalışmalarına devam ediyor. Gelecekte, belki de İPF'yi tamamen durduracak veya geri döndürecek ilaçlar görebiliriz. Bilim insanlarının azmi ve yeni teknolojiler sayesinde, İPF hastaları için umut her geçen gün artıyor.

Türkiye'de her iki ilaç tedavisi de 2017 yılında onaylanarak, geri ödeme sistemine alınmıştır. ²