DOLAŞIM SİSTEMİNİN TARİHÇESİ -6- CELSUS, KADİM BİLGİLERİN KORUYUCUSU ROMALI ANSİKLOPEDİST- 2024.08.26

Dolaşım Sisteminin Tarihçesi -6- Celsus, Kadim Bilgilerin Koruyucusu Romalı Ansiklopedist

M.S. 30 - Celsus, (Aulus Cornelius Celsus; M.Ö. 25-M.S. 50) - Tıp Tarihinde Bir Köprü ve Antik Bilginin Aktarımı

Aulus Cornelius Celsus (MÖ 25 - MS 50), çok daha büyük bir ansiklopediden hayatta kalan tek bölüm olduğuna inanılan, günümüze ulaşan tıbbi çalışması De Medicina ile tanınan Romalı bir ansiklopediciydi.Celsus, bir Romalı ansiklopedist ve bilgin olarak bilinir. Geniş tıbbi çalışmaları, ansiklopedisinin en önemli bölümüdür. Ansiklopedisi, tarım, hukuk, retorik ve askeri sanatlar gibi çeşitli konuları kapsıyordu. Ancak, sadece "De Medicina" (Tıp Üzerine) adlı sekiz kitap günümüze ulaşmıştır. Bu kitaplar, MS 47'den önce yazılmış ve yayınlanmıştır. ²

De Medicina:

• Kitap 1 – Tıp Tarihi (bazıları sadece bu kitap aracılığıyla bilinen seksen tıp yazarına referanslar içerir.)
• Kitap 2 – Genel Patoloji
• Kitap 3 – Özgül Hastalıklar
• Kitap 4 – Vücudun Bölümleri
• Kitap 5 ve 6 – Farmakoloji
• Kitap 7 – Cerrahi
• Kitap 8 – Ortopedi

Eserin tarihsel boyuttaki önemi, kadim medeniyetlerden gelen birçok bilginin günümüze ulaşmasını sağlamış olmasıdır. Helenistik tıp, İskenderiye anatomisi ve cerrahisi gibi konularda şu anda bilinenlerin çoğu, De medicina eserinde yer almaktadır. Celus, Kadim bilginin koruyucusu olarak kabul edilebilir. De medicina, günümüzde en iyi tıp klasiklerinden biri olarak kabul edilse de, çağdaşları tarafından genellikle ihmal edilmiştir. Ancak, Papa V. Nicholas (1397-1455) tarafından keşfedilmiş ve matbaanın piyasaya sürülmesinden sonra (1478) basılan ilk tıbbi eserlerden biri olmuştur. ³

Kendisiyle ilgili, bazı çağdaşlarından gelen atıflar ve bıraktığı eser dışında hiçbir bilgi günümüze ulaşmamıştır. ² 

Hipokrat, kötü huylu tümörleri karsinom olarak adlandırmak için Yunanca 'καρκίνος' (karkínos), yani 'yengeç, kerevit' kelimesini kullanmıştır. Yunanca terimi Latinceye 'cancer' olarak çeviren ve aynı zamanda 'yengeç' anlamına gelen kişi Celsus'tur. Celsus, göz anatomisi üzerine yazmış ve koroid tabakasını ilk kez adlandıran kişi olmuştur. ² Vücudun diğer bölgelerinden alınan deriyi kullanarak yüzün plastik cerrahisini tanımladı. Enflamasyonun dört ana belirtisini sıraladı: ısı, ağrı, kızarıklık ve şişlik. ³ Fıtığın tarifi, meydana gelişi ve cerrahi tedavisinin imkanları hakkında ilk bildiriler de Celsus’tan gelmiştir. ⁴ Celsus, antikçağ ilaçlarının hazırlanması, özellikle de opiyatların (sakinleştirici) hazırlanması konusunda ayrıntılı bilgiler verir. Ayrıca, 1. yüzyıl Roma cerrahi prosedürlerini tanımlar, bunlar arasında kataraktın çıkarılması, mesane taşlarının tedavisi ve kırık kemiklerin yerine konması bulunur. Ayrıca, göz anatomisi üzerine yazmış ve tabakalardan birini ilk kez koroid olarak adlandıran kişi olmuştur. ² 

Eğer Scotty bizi Celcus'un dönemine ışınlasaydı ve nadir, belirtileri zor fark edilen PAH hakkındaki şikayetlerimizi kendisine danışsaydık, şöyle diyebilirdi:

“Bütün yazdığım ansiklopedileri ve kadim bilgileri taradım, ancak size yardımcı olabilecek bir bilgiye ulaşamadım.

404 Sayfa Bulunamadı!"

Gelecek Konu: Dolaşım Sisteminin Tarihçesi -7- Galen, 1500 Yıl Zirvede Kalan Doktor 

KAYNAKÇA:

1. Pulmoner Arteriyel Hipertansiyonun Tarihçesi - Bölüm 1 (MÖ. - 1891) (pahssc.org.tr)
2. Aulus Cornelius Celsus - Wikipedia
3. Aulus Cornelius Celsus | Ancient Medicine, Roman Physician, Medical Treatises | Britannica
4. Thorwald, Jurgen (2002). Cerrahların Dünyası (Kazım Ergin, Çev.). Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 55(1)

Yazan: Kamil Hamidullah / KASIM 2019
Önceki güncelleme:
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / AĞUSTOS 2024

Önceki Konu: Dolaşım Sisteminin Tarihçesi -5- Erasistratos, Kılcal Damarlar ve Kalp Kapakçıklarının İşlevini Açıklamıştır

 
#PulmonerHipertansiyon #DolaşımSistemi #PAHSSc