AKCİĞER NAKLİNİN TARİHÇESİ -1.1- LAMASSU - 2025.02.26

Akciğer Naklinin Tarihçesi -1.1- Lamassu

Sümer (MÖ 4000-2000)

Sümer mitolojisinde tanrıça olarak ortaya çıkan Lamassu, Asur döneminde insan başı, boğa veya aslan vücudu ve kuş kanatlarıyla tasvir edilen koruyucu bir tanrıya dönüşmüştür. "Lama", Sümerce'de dişil "koruyucu ruh" anlamına gelirken, Asur döneminde "sa" eki alarak eril bir tanrıya evrilmiştir.  ² Yunan mitolojisi ve Hindu dini metinlerinde de benzer figürler yer alır; bu, insanların farklı türlerin özelliklerini birleştirme fikrine duyduğu tarihsel ilgiyi yansıtır. ³ Lamassu, olağanın sınırlarını aşarak daha güçlü ve üstün bir varlık yaratma arzusunun mitolojik bir sembolüdür. Bu düşünce, zamanla ksenotransplantasyon (xenotransplantasyon; türler arası organ nakli) kavramının gelişimine ilham vermiş ve bilimsel çalışmalara öncülük etmiştir.


Sümer mitolojisinde tanrıça olarak ortaya çıkan Lamassu, Asur döneminde insan başı, boğa veya aslan vücudu ve kuş kanatlarıyla tasvir edilen koruyucu bir tanrıya dönüşmüştür. "Lama", Sümerce'de dişil "koruyucu ruh" anlamına gelirken, Asur döneminde "sa" eki alarak eril bir tanrıya evrilmiştir. Yunan mitolojisi ve Hindu dini metinlerinde de benzer figürler yer alır; bu, insanların farklı türlerin özelliklerini birleştirme fikrine duyduğu tarihsel ilgiyi yansıtır. Lamassu, olağanın sınırlarını aşarak daha güçlü ve üstün bir varlık yaratma arzusunun mitolojik bir sembolüdür. Bu düşünce, zamanla ksenotransplantasyon (türler arası organ nakli) kavramının gelişimine ilham vermiş ve bilimsel çalışmalara öncülük etmiştir.

Antik medeniyetlerin mitolojilerinde, tanrılar ve şifacılar tarafından kadavra ve hayvan organları kullanılarak gerçekleştirilen organ nakillerine dair hikayeler sıkça anlatılır. Roma, Yunan, Hint, Çin ve Mısır kültürlerinde bu tür efsaneler yaygındır. Bu mitolojik öyküler, tıbbi uygulamaların kökenine dair büyüleyici bir bakış açısı sunar. Bu mitolojik öyküler, tıbbi uygulamaların kökenine dair büyüleyici bir bakış açısı sunar. İşte bu efsanelerden modern tıbba uzanan yolculuğun öyküsüne dair bir derleme hazırladık. ⁴ 

Erken dönem nakil girişimlerine dair hikayeler genellikle deri nakilleriyle ilişkilidir. ⁵ Ancak antik ve ortaçağ metinlerinde göz, uzuv ve hatta kalp nakline dair anlatılar da bulunmaktadır. Bilimsel anlamda kornea cerrahisinin temelleri, yaklaşık 1500 yıl hüküm süren Yunan hekim Galen'e (MS 130-200) kadar uzanır. Ancak organ nakliyle ilgili gerçek bilimsel ve cerrahi deneyler, 19. yüzyıla kadar başlamamıştır. ⁶ 

Gelecek Konu: Akciğer Naklinin Tarihçesi -1.2- Ganeşa - Kafa Nakli 

KAYNAKÇA:

1. PAHSSc - Türkiye'de Akciğer Naklinin Tarihçesi
2. Lamassu - Wikipedia
3. A Brief History of Clinical Xenotransplantation - PMC - 2016
4. The History of Organ Transplantation - PMC - 2021
5. Organ transplantation - Wikipedia
6. A Brief History of Corneal Transplanttion: From Ancient to Modern - PMC - 2013

Yazan: Kamil Hamidullah / KASIM 2023
Önceki güncelleme: OCAK 2025
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / ŞUBAT 2025

Önceki Konu: Akciğer Naklinin Tarihçesi -1- Antik Çağda Organ ve Doku Nakli 

#AkciğerNakli #PAHSSc #LungTransplant #OrganBağışı #OrganNakli #OrganDonation #Lama #Lamassu #LTx