AKCİĞER NAKLİNİN TARİHÇESİ -1.3- VEZİR İMHOTEP - DERİ GREFTİ - 2025.02.27

Akciğer Naklinin Tarihçesi -1.3- Vezir İmhotep - Deri Grefti

M.Ö. 2700 - Vezir İmhotep, Yazılı Tarihte İsmen Bilinen İlk Doktor

Vezir İmhotep, antik Mısır'ın en önemli figürlerinden biridir. Ölümünden yüzyıllar sonra Mısırlılar tarafından "şifa tanrısı" olarak yüceltilmiş, Yunanlılar ise onu kendi mitolojilerinde "Asklepios" olarak benimsemiştir. İlginç bir şekilde, İmhotep'ten sonra ortaya çıkan Yahudi kültüründe, kutsal metinlerdeki "Yusuf" figürü, İmhotep ile benzer özellikler taşımaktadır. Bu durum, imhotep'in evrensel bir simge haline geldiğini ve farklı kültürlerde nasıl yeniden yorumlandığını gösterir. Tıpkı Rönesans dahisi Leonardo da Vinci gibi, mimarlık, tıp, yazı ve daha birçok alanda uzmanlaşmış çok yönlü bir bilge olan İmhotep, antik dünyanın en etkileyici figürlerinden biridir. ²

Tarihte ilk piramit olan Djoser Basamaklı Piramidi gibi bir çok baş yapıta imza atan İmhotep, çok kalabalık köle ve işçi gruplarını idare etmek, yaşanan hastalık ya da iş kazalarına çözümler üretmek zorunda kalmıştır. Bu da onun tıp deneyimlerini eşsiz kılmıştır. Bu süreçte binlerce işçi ve köleyi yönetmiştir. Bu büyük projeler sırasında yaşanan hastalık ve kazalara çözümler üretmek zorunda kalan İmhotep, tıp alanında eşsiz bir deneyim kazanmıştır. Onun bu bilgileri, M.Ö. 1600'de yazılan Edwin Smith Papirüsü ve M.Ö. 1550'de yazılan Ebers Papirüsü gibi antik tıp metinlerine kaynaklık etmiştir. Bu metinler arasında özellikle Ebers Papirüsü, ⁷ yanık tedavilerinde başka bir türden alınan deri greftlerinin (ksenogreftleme - farklı türler arasında yapılan doku nakli) kullanıldığını belirten ilk yazılı kayıtları içermektedir. ^3,6,8 

Ayrıca, kırık burunların onarılmasında yeniden yapılandırıcı cerrahi (rekonstrüktif cerrahi) tekniklerinin kullanıldığına dair bilgiler de bu papirüslerde yer alır. ⁴

Günümüze ulaşan bazı mumyalarda, özellikle cenazenin kusurlarını düzeltmek amacıyla yapıldığı düşünülen deri benzeri nakillere dair izlere rastlanmıştır.

Antik Mısır'dan günümüze ulaşan çeşitli bulgular, kanser tedavileri de dahil olmak üzere birçok tıbbi uygulamaya işaret etmektedir. Ancak, bu uygulamaları günümüzdeki modern yöntem ve tedavilerle karıştırmamak gerekir. Antik Mısır'da kullanılan bu teknikler, tıp tarihinde atılan ilk adımlar olarak değerlendirilmelidir. Bu erken dönem uygulamalar, modern tıbbın gelişimine temel oluşturan önemli birer mirastır.

Vezir İmhotep hakkında daha fazla bilgiye şu konudan da ulaşabilirsiniz: PAHSSc - 1- Vezir İmhotep, Yazılı Tarihte Adı Bilinen İlk Doktor

Gelecek Konu: Akciğer Naklinin Tarihçesi -1.4- Sushruta - Rinoplasti 

KAYNAKÇA:

1. PAHSSc - Türkiye'de Akciğer Naklinin Tarihçesi
2. PAHSSc - 1- Vezir İmhotep, Yazılı Tarihte Adı Bilinen İlk Doktor
3. The History of Organ Transplantation - PMC - 2021
4. Narrative Review of the History of Skin Grafting in Burn Care - 2021
5. From ancient Egypt to the dermatologic office: An overview of skin substitutes and modern‐day applications in dermatologic surgery - Tran - 2023 - Health Science Reports - Wiley Online Library
6. Reverdin and Other Methods of Skin-Grafting: Historical: The Boston Medical and Surgical Journal: Vol 161, No 26
7. Papyrus Ebers – Universitätsbibliothek Leipzig
8. Historical Evolution of Skin Grafting—A Journey through Time
9. Ebers Papyrus - Wikipedia
10. Ebers Papyrus - New World Encyclopedia
11. Skin grafting of burns: a centennial. A tribute to George David Pollock. - 1971
12. ‘Extraordinary’ 4,000-year-old Egyptian skull may show signs of attempts to treat cancer
13. Special Wound Healing Methods Used in Ancient Egypt and the Mythological Background
14. The Original Text of the Edwin Smith Papyrus

Yazan: Kamil Hamidullah / KASIM 2023
Önceki güncelleme: OCAK 2025
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / ŞUBAT 2025

Önceki Konu: Akciğer Naklinin Tarihçesi -1.2- Ganeşa - Kafa Nakli 

#AkciğerNakli #PAHSSc #LungTransplant #OrganBağışı #OrganNakli #OrganDonation #imhotep #LTx