AKCİĞER NAKLİNİN TARİHÇESİ -2.4- BARONİO - HAYVANDA TAM OTOGREFT DERİ NAKLİ - 2025.03.09

Akciğer Naklinin Tarihçesi -2.4- Baronio - Hayvanda Tam Otogreft Deri Nakli

Giuseppe Baronio (1759-1811)

İtalyan cerrah Giuseppe Baronio, 1803 yılında gerçekleştirdiği bir deneyde, bir koyundan alınan deriyi aynı koyunun vücudundaki başka bir bölgeye başarıyla nakletmeyi başardı. Bu çalışma, plastik cerrahi tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Baronio, özellikle tam kalınlıklı deri nakilleri üzerine yaptığı araştırmalarla bu alanda yeni bir çağ açmıştır. 1804 yılında yayımladığı Degli Innesti Animali (Hayvanlarda Aşılamalar Üzerine) adlı eseri, otolog deri naklinin (aynı bireyden alınan doku nakli) bilimsel temellerini atmış ve plastik cerrahi tarihindeki ilk bilimsel araştırmalardan biri olarak tarihe geçmiştir. ^2,3 

Giuseppe Baronio, plastik cerrahi tarihinde önemli bir figür olarak kabul edilir. Özellikle tam kalınlıklı deri nakilleri üzerine yaptığı çalışmalarla, bu alanda yeni bir dönemin başlangıcını işaret etmiştir. Baronio, bu başarısını 1804 yılında yayımladığı Degli Innesti Animali (Hayvanlarda Aşılamalar Üzerine) adlı eseriyle, otolog deri naklinin (aynı bireyden alınan doku nakli) bilimsel temellerini atmıştır. Bu eser, plastik cerrahi tarihindeki ilk bilimsel araştırmalardan biri olarak kabul edilir.

Baronio'nun Deneyleri ve Bulguları

Baronio, koyunlar üzerinde gerçekleştirdiği deneylerde, vücuttan ayrıldıktan sonra tam kalınlıklı deri parçalarının başarılı bir şekilde nakledilebileceğini kanıtlamıştır. 1804 yılında yaptığı üç deneyde, koyunun sırtından aldığı deri parçalarını aynı hayvanın farklı bölgelerine nakletmiştir. Bu nakiller, farklı zaman dilimlerinde gerçekleştirilmiştir: ilki hemen, ikincisi on sekiz dakika sonra, üçüncüsü ise bir saat sonra. Tüm nakiller başarılı olmuş ve deri parçalarının hayatta kalabileceği bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

Baronio, toplamda 27 hayvan (koçlar, keçiler, köpekler, bir kısrak ve bir inek) üzerinde benzer deneyler gerçekleştirmiş ve her seferinde olumlu sonuçlar elde etmiştir. Bu çalışmalar, deri naklinin biyolojik süreçlerini anlamak açısından büyük önem taşır. Baronio, farklı koşullar altında ve farklı zaman dilimlerinde yapılan nakillerin sonuçlarını karşılaştırarak, greftleme ve iyileşme süreçlerine dair önemli bilgiler sunmuştur.

Eserin İçeriği ve Yapısı

Degli Innesti Animali, yedi bölümden oluşan 78 sayfalık bir kitaptır ve üç oyma gravür içermektedir. Eser, Milan'daki Stamperia e Fonderia del Genio tarafından basılmıştır. Kitabın ilk gravürü, eserin ithaf edildiği Kont Carlo Anguissola’nın portresini içerir. Anguissola, Baronio’nun deneylerini finanse etmiş ve gerekli hayvanları ve ahırları sağlamıştır.

Eserin İthafı ve Kont Carlo Anguissola

Kont Carlo Anguissola, Sardinya Krallığı'nda 8 Mayıs 1848 ile 30 Aralık 1848 tarihleri arasında siyasi görev üstlenmiştir. Baronio’nun deneylerini finanse etmiş ve bu çalışmaların gerçekleştirilmesi için gerekli kaynakları sağlamıştır. Ancak, bu katkılar kitapta açıkça belirtilmemiştir. Kitabın başında Baronio'nun Anguissola'ya yazdığı ithafta;

"Keskin zekâsı, para bilimindeki derin bilgisi ve güzel sanatlara olan tutkusuyla tanınan, en değerli hamimiz Kont Carlo Anguissola’ya,

Giuseppe Baronio’dan,

Aşılamayla Onarılan Yaralar Üzerine Bir İnceleme."

Orijinali

"Karolo Anguissolae,

acerrimi iudicii viro,

rei nummariae scientissimo,

bonarum artium cultori,

patrono optimo,

Iosephus Baronius

commentarium de curtibus per insitionem redintegrandis

D.D. (Donum Dedit)"

Eserde Yer Alan Bölümler ve İçerikleri

• Birinci ve İkinci Bölümler: Burun Rekonstrüksiyonunun Kökenleri

• Baronio, burun rekonstrüksiyonunun tarihsel kökenlerini inceleyerek, Sicilyalı Branca ailesi, Gaspare Tagliacozzi (1545-1599) ve Hindistan’daki Maratha cerrahlarına atıfta bulunur.
• Tagliacozzi’nin kol flebi tekniği detaylıca anlatılırken, Hint alın flebi yöntemi bir gravürle gösterilmiştir.

• Üçüncü Bölüm: İnsanlarda Diş Nakli

• Bu bölüm, John Hunter (1728-1793) tarafından rapor edilen diş nakli prosedürlerine ayrılmıştır.
• Diş naklinin tarihsel gelişimi ve uygulama yöntemleri ele alınmıştır.

• Dördüncü Bölüm: Horoz İbiğine Mahmuz ve Diğer Hayvan Parçalarının Nakli

• Bu bölümde, horoz ibiğine mahmuz ve diğer hayvan parçalarının nakli açıklanmaktadır.
• Farklı hayvan türlerinde yapılan deneysel nakillerin sonuçları paylaşılmıştır.

• Beşinci Bölüm: Yara İyileşmesi ve Balm Kullanımı

• Baronio, bazı şarlatanlar tarafından önerilen balsamlar kullanarak kesik deri parçalarının iyileşme yöntemlerini inceler.
• Bu bölümde, yara iyileşmesi süreçleri ve kullanılan malzemeler tartışılmıştır.

• Altıncı Bölüm: Koç Üzerinde Yapılan Deri Nakli Deneyleri

• Bu bölüm, Baronio’nun en önemli çalışmalarını içerir.
• Baronio, bir koçun sırtından aldığı deri parçalarını aynı hayvanın farklı bölgelerine naklederek üç deney gerçekleştirmiştir: 
• İlk nakil deri sıcakken hemen yapılmış ve başarılı olmuştur.
• İkinci nakil on sekiz dakika sonra yapılmış, deri soğumuş ve kısmi nekroz (doku ölümü) gözlenmiştir.
• Üçüncü nakil bir saat sonra yapılmış, irin oluşumu ve geniş bir kabuklanma meydana gelmiş; ancak sonuçta nakil tamamen başarılı olmuştur.
• Baronio, nakil süresi ne kadar kısa olursa, greftin tutma şansının o kadar yüksek olduğu sonucuna varmıştır.
• Bu bölümde, bir koçun sırtındaki deri nakillerini gösteren bir gravür yer alır.

• Yedinci Bölüm: Yara İyileşmesi ve Alüminyum Macun Kullanımı

• Baronio, farklı hayvanlarda (keçi, köpek, koyun) yaralar oluşturmuş ve bu yaraları alüminyum macunu ile kapatarak hava ile temasını engellemiştir.
• Bu yöntemin yara iyileşmesini hızlandırdığını gözlemlemiştir.

Baronio'nun Deneyleri ve Bulguları

Baronio, toplamda 27 hayvan (koçlar, keçiler, köpekler, bir kısrak ve bir inek) üzerinde deneyler gerçekleştirmiş ve her seferinde olumlu sonuçlar elde etmiştir. Bu çalışmalar, deri naklinin biyolojik süreçlerini anlamak açısından büyük önem taşır. Baronio, farklı koşullar altında ve farklı zaman dilimlerinde yapılan nakillerin sonuçlarını karşılaştırarak, greftleme ve iyileşme süreçlerine dair önemli bilgiler sunmuştur.

Baronio’nun bulguları, dönemin önde gelen cerrahları tarafından yeterince takdir edilmemiştir. Örneğin, Fransız cerrah Alfred Armand Velpeau (1795-1867), bu tür nakillerin asla uygulanamayacağını savunmuştur. Baronio’nun çalışmaları, elli yıldan uzun bir süre sonra yaygın kabul görmüş ve serbest tam kalınlıklı deri nakilleri tıp dünyasında yerini almıştır.

Baronio'nun Hayatı ve Bilimsel Mirası

Giuseppe Baronio, 1759 yılında Milano’da doğdu. Pavia Üniversitesi’nde tıp eğitimi aldı ve burada ünlü doğa bilimci Lazzaro Spallanzani (1729-1799) ile çalıştı. Spallanzani’nin hayvanların yenilenme ve üreme süreçleri üzerine yaptığı çalışmalar, Baronio’nun ilerideki araştırmalarını büyük ölçüde etkiledi.

Baronio, 1780 yılında tıp ve felsefe alanında mezun oldu. Kariyeri boyunca siyasetten uzak durdu ve bu nedenle akademik ilerleme fırsatlarını kaçırdı. Son yıllarında gut hastalığı nedeniyle sağlığı bozuldu ve 1811 yılında 52 yaşında hayatını kaybetti.

PAHSSc olarak, konu anlatımımızı görselle desteklemek istedik. Ancak, Giuseppe Baronio’ya ait herhangi bir portreye ulaşamadık. Neyse ki, Kont Carlo Anguissola imdadımıza yetişti! Madem ki Kont, Baronio’ya bu kadar cömertçe destek olmuş, biz de yapay zekâdan yardım alarak kitaptaki Kont’un gravürünü kullanarak bir sahne oluşturduk. Sonuçta, Kont’un desteği olmasaydı, belki de Baronio’nun bu çığır açan çalışmaları hiç olmayacaktı. Biz de bu görselle, hem Baronio’nun başarısını hem de Kont’un cömertliğini bir arada vurgulamış olduk!

Gelecek Konu:  Akciğer Naklinin Tarihçesi - 2.3 - Hunter: Diş Nakli ve “Nakil (transplant)” Teriminin Babası 

KAYNAKÇA:

1. PAHSSc - Türkiye'de Akciğer Naklinin Tarihçesi
2. The Enhancement Of Wound Healing With Human Skin Allograft - 1997
3. Degli innesti animali di Giuseppe Baronio - 1804
4. Degli Innesti Animali : Baronio, Giuseppe: Amazon.com.tr: Kitap
5. (PDF) From Fat of Old Pigs to Fenestrated Skin Grafts: A Fascinating History of Burn’s Treatment (1) - 2007

Yazan: Kamil Hamidullah / KASIM 2023
Önceki güncelleme: ŞUBAT 2025
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / MART 2025

Önceki Konu: Akciğer Naklinin Tarihçesi - 2.3 - Hunter - Diş Nakli ve “Nakil (transplant)” Teriminin Babası 

#AkciğerNakli #PAHSSc #LungTransplant #OrganBağışı #OrganNakli #OrganDonation #GiuseppeBaronio #LTx