PAH'IN TARİHÇESİ - TANILAMA YÖNTEMLERİNDEKİ GELİŞMELER -1- RÖNTGEN'İN X IŞINLARINI KEŞFİ - 2024.09.19

PAH'ın Tarihçesi - Tanılama Yöntemlerindeki Gelişmeler -1- Röntgen'in X Işınlarını Keşfi

1895 - Wilhelm Conrad Röntgen (1845-1923) - Görünmeyeni Görmek, İnsanın İçini Görmek

8 Kasım 1895'te, Alman fizikçi Wilhelm Conrad Röntgen (1845-1923) tıp dünyasını değiştirecek önemli bir keşif yaptı. Katot ışın tüpleriyle yaptığı deneyler sırasında, tüpten çıkan ve o zamana kadar bilinmeyen bir ışın türü fark etti. Bu ışınlar, karton ve insan vücudu gibi opak maddelerden geçebiliyordu.

Röntgen, bu yeni ışın türüne matematikteki bilinmeyen sembolü olan "X" adını verdi. Daha sonra bu ışınlar, keşfedicisinin adıyla "Röntgen ışınları" olarak anılmaya başlandı. 28 Aralık 1895'te keşfini resmen duyurdu ve tıp dünyasında büyük heyecan yarattı.

Önce zooloji bu teknolojiye sahip çıktı. X ışınlarının tıpta ilk kullanımı 11 Ocak 1896'da İngiltere'de gerçekleşti. Dr. John Francis Hall-Edwards (1858-1926), bir arkadaşının eline saplanan iğneyi görüntülemek için X ışınlarını kullandı. 14 Şubat 1896'da ise ilk kez bir cerrahi operasyonda X ışınlarından yararlanıldı. Başlangıçta, X ışınlarıyla görüntü elde etmek için pozlama süreleri uzundu.

X ışınları, insan vücudunun içini görebilmeyi sağlayarak tıbbi teşhiste çığır açtı. Kontrast maddeler kullanılarak kemikler ve yumuşak dokular daha net görüntülenebilir hale geldi. Bu sayede, invaziv işlemlere gerek kalmadan birçok hastalık teşhis edilebilir oldu.

Tıbbın dışında, X ışınları endüstride kalite kontrol, güvenlik taramalarında ve bilimsel araştırmalarda da kullanım alanı buldu. Moleküler yapıların ve maddenin doğasının anlaşılmasına katkıda bulundu.

I. Dünya Savaşı sırasında, X ışınları askeri tıpta yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Sahra hastanelerinde mobil X-ray üniteleri kullanıldı. Hatta Nobel Ödülü sahibi Marie Curie, X-ray cihazı taşıyan bir kamyonla Fransa'daki savaş cephesine gitti.

Röntgen'in Mirası

Röntgen, keşfi için patent almayı reddetti ve buluşunun ücretsiz olarak insanlığın hizmetine sunulmasını istedi. 1901 yılında X ışınlarının keşfi nedeniyle ilk Nobel Fizik Ödülü'nü aldı.

X ışınlarının potansiyel zararları başlangıçta tam olarak anlaşılmamıştı. Zamanla, aşırı radyasyon maruziyetinin tehlikeleri ortaya çıktı ve radyasyon güvenliği önemli bir konu haline geldi.

Günümüzde Röntgen, tanısal radyolojinin babası olarak kabul edilmektedir. X ışınlarının keşfi, modern tıbbın gelişiminde ve özellikle PAH gibi karmaşık hastalıkların tanı ve takibinde çok önemli bir rol oynamıştır.

KAYNAKÇA:

1. Pulmoner Arteriyel Hipertansiyonun Tarihçesi - Bölüm 2 (1891 - ) (pahssc.org.tr)
2. Primary Pulmonary Hypertension - Volume 99 - Lewis J. Rubin, Stuart Rich
3. Wilhelm Röntgen - Wikipedia
4. X-ray - Wikipedia
5. Diagnostic X-rays Technology in Medicine | Open Medscience
6. Medical Imaging: From Roentgen to the Digital Revolution, and Beyond - PMC (nih.gov)

Yazan: Kamil Hamidullah
Oluşturma Tarihi: Kamil Hamidullah / EKİM 2018
Önceki güncelleme: 
Son güncelleme: Kamil Hamidullah / EYLÜL 2024

Önceki Konu: PAH'ın Tarihçesi -2- Romberg, Primer Pulmoner Vasküler Skleroz

#PulmonerHipertansiyon #PAHSSc #PulmonaryHypertension